مریم آزادی‌طلب / حمید حسن‌آبادی، مشاور ارشد نوآوری و فناوری‌های مالی در گفت‌وگو با «راه پرداخت» از تأثیر قانون جدید بانک مرکزی بر رگ‌تک‌ها گفت و بیان کرد که کسب‌وکارهای این حوزه برای پیشرفت خود نیازمند ایجاد یک اکوسیستم هستند.
هر صنعتی به روشی در مسیر پیشرفت حرکت می‌کند و چرخ‌های روندهای دارد که آن را پیش می‌برند. امسال فناوری مالی روندهایی دارد که همگی تحت‌تأثیر رگ‌تک خواهند بود و پیش‌بینی می‌شود فناوری تنظیم‌گری، بازار داغ امسال در ایران و جهان خواهد بود. با گذشت چهار ماه از سال جدید میلادی اتفاقات زیادی در سطح جهان افتاده که این حرف را تأیید می‌کند. کافی است اخبار جهانی را دنبال کنید تا ببینید رگولاتورها سخت‌تر از پیش به دنبال هدایت این صنعت هستند. سال گذشته در ایران بخشنامه‌های گوناگونی صادر شد که رویکرد روبه‌جلوی رگولاتوری نسبت به رگ‌تک را نشان می‌داد. این موضوع در مقالات و گفت‌وگوهایی هم که در راه پرداخت منتشر شده؛ ازجمله «تاب‌آوری در روزهای سخت»، «بازی رگ‌تک تازه شروع شده است» و… خود را نشان داده است. به همین منظور با حمید حسن‌آبادی، مشاور ارشد نوآوری و فناوری‌های مالی، گفت‌وگویی در مورد راهی که پیش روی رگ‌تک در ایران است، انجام داده‌ایم.
سال طلایی برای گزارشگری تنظیم‌گری
حسن‌آبادی با اشاره به قانون جدید بانک مرکزی که آذرماه سال پیش تصویب شده، پیش‌بینی کرد که امسال «گزارشگری تنظیم‌گری» بخشی از رگ‌تک است که موردتوجه کسب‌وکارهای داخل کشور قرار خواهد گرفت. او در این باره گفت: «قانون قبلی بانک مرکزی مصوب سال ۱۳۵۱ بود و نظام بانکی در این سال‌ها نیاز به قانون جدید را احساس کرده بود. در قانون جدید بانک مرکزی اشاره شده که همه نهادهای تحت نظارت بانک مرکزی موظف هستند به‌صورت آنلاین و لحظه‌ای ۲۲ نوع گزارش را برای رگولاتوری ارسال کنند. این قانون باید شش ماه پس از ابلاغ یعنی خرداد امسال اجرایی شود؛ پس یکی از موضوعاتی که امسال برای ایران اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند گزارش تنظیم‌گری است.»
بازار در انتظار انطباق
احراز هویت و پایش تراکنش‌ها در ایران بیش از باقی بخش‌های رگ‌تک موردتوجه قرار گرفته‌اند. این در حالی است که پراستفاده‌ترین بخش رگ‌تک در دنیا انطباق است؛ چراکه کارهای روتین و وقت‌گیر بسیاری در این بخش وجود دارد. علاوه‌برآن حجم قوانینی که کسب‌وکارها باید در نظر بگیرند بسیار زیاد است و به همین دلیل این بخش از کار را به فناوری می‌سپارند تا وقت و انرژی نیروی انسانی به بخش‌های خلاقانه‌تر تخصیص یابد.
حسن‌آبادی در گفت‌وگوهای مختلف بارها به این مسئله اشاره کرده و معتقد است باتوجه‌به قانون جدید بانک مرکزی، انطباق هم رشد خواهد کرد. او توضیح داد: «با قانون جدید، بانک‌ها باید از شرکت‌ها و فناوری‌های جدید کمک بگیرند تا گزارش‌های مدنظر بانک مرکزی را به‌صورت آنلاین ارسال کنند. این فرایند نیازمند این است که شرکت‌ها به انطباق هم توجه خاصی داشته باشند؛ هرچند انطباق گسترده‌تر و پیچیده‌تر از گزارش تنظیم‌گری است.»
هوش مصنوعی و نیروی انسانی
در حال حاضر هر گوشه از زندگی انسان با هوش مصنوعی گره‌خورده و سرمایه‌گذاری‌های زیادی هم در این بخش انجام شده است. در فناوری مالی، هوش مصنوعی عضو جدید بسیاری از کسب‌وکارها محسوب می‌شود و به‌عنوان یک مهره کلیدی در رگ‌تک هم شناخته می‌شود. امسال استفاده از این فناوری یکی از روندهای مهم رگ‌تک در جهان است که در سه بخش امنیت، اتوماسیون و پیش‌بینی استراتژیک کاربردهای زیادی دارد.
یکی از مسائل مهم در حوزه هوش مصنوعی اتوماسیون و نیروی انسانی مرتبط با این حوزه است. حسن‌آبادی با ابراز امیدواری در این مورد گفت: «هرچند سند ملی مصوبی در این زمینه نداریم و در آینده این قضیه باعث زحمت می‌شود، اما منابع انسانی خوبی در هوش مصنوعی داریم؛ کسانی که هوش مصنوعی را می‌فهمند و کار می‌کنند. شرکت‌های ما در این حوزه هرچند کم هستند، اما در احراز هویت، مدیریت ریسک و پایش تراکنش‌ها از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. از طرف دیگر اتوماسیون نقش انسان در کارهای اولیه را کم می‌کند، ولی برای تنظیم و گسترش الگوریتم‌های هوش مصنوعی نیروی انسانی بیشتری لازم خواهیم داشت.»
نیاز بانک‌ها به کسب‌وکارهای رگ‌تکی
رگ‌تک به‌عنوان بخشی از فین‌تک با رشد خود منجر به رشد کل اکوسیستم فین‌تک خواهد شد. با رشد رگ‌تک در چند سال اخیر توجه رگولاتوری هم به تنظیم بهتر بازار جلب شده و سعی دارد کنترل بازار را دست گیرد و تغییر رویه دهد. مشاور ارشد نوآوری و فناوری‌های مالی در این باره بیان کرد: «رگ‌تک دودسته اصلی را شامل می‌شود: برای سایر بازیگران در حوزه انطباق یا کامپ‌تک و برای رگولاتور یا سوپ‌تک که به رگولاتورها کمک می‌کنند تا بهتر نظارت کنند. بانک مرکزی، بیمه مرکزی و سازمان بورس رگولاتور سه حوزه مالی هستند که هر سه هم از سامانه نظارتی در سطوح مختلف بلوغ استفاده می‌کنند.»
حسن‌آبادی در ادامه اشاره کرد: «اگر تفاوتی در اکوسیستم ما با باقی جهان وجود دارد به دلیل نیازهای متفاوت ایران است. تا امسال الزامی برای انطباق از طرف رگولاتور وجود نداشته یا ضمانت اجرایی نداشته است، ولی در قانون جدید که پیش‌تر به آن اشاره کردم، برای عدم انطباق و تأخیر در گزارش‌دهی مبالغ جریمه سنگین پیش‌بینی شده که باعث می‌شود بانک‌ها از کسب‌وکارهای رگ‌تکی کمک بگیرند.»
اکوسیستم‌سازی؛ یک نیاز قدیمی
امسال شرکت‌های رگ‌تک در سطح جهان چشم‌انتظار همکاری بیشتر با هم هستند. با پیشرفت تکنولوژی هر شرکت رگ‌تک در یک حوزه خاص تمرکز خواهد کرد و این باعث می‌شود بعضی از فعالیت‌های خود را برون‌سپاری کنند. البته که همکاری با رگولاتور هم یکی از بحث‌های جذاب پیشرفت امسال است.
حسن‌آبادی معتقد است در ایران هم شرکت‌های رگ‌تکی به روش‌های گوناگون این همکاری را شکل خواهند داد. او دراین‌خصوص اظهار داشت: «بارها به این موضوع اشاره کرده‌ایم که برای رشد باید اکوسیستم مالی و تعامل میان بازیگران صنعت شکل بگیرد؛ هرچند فاصله زیادی با استانداردهای جهانی داریم، اما این اکوسیستم در حال شکل‌گیری است. اکوسیستم یعنی تعامل و خلق ارزش مشترک که در ایران با برگزاری سمینارهای مختلف محیطی و تعامل بازیگران رگ‌تک همچون سرمایه‌گذار، رگولاتور، دانشگاه، شرکت‌های نوپا و رسانه، این بستر بیش‌ازپیش فراهم می‌شود.»
او در بخش آخر صحبت‌های خود بیان کرد: «نقشه راهی که رگولاتور تنظیم می‌کند در راستای اکوسیستم‌سازی است. وقتی ایجاد نیاز شود، نهادهای تحت نظارت به دنبال سرمایه‌گذار یا شرکت‌هایی می‌گردند که راه‌حلی برای این نیازها ارائه می‌دهند. مثلاً سندباکس راه‌حلی است که رگولاتور فراهم می‌کند تا استارتاپ‌های رگ‌تکی در محیط عملیاتی ایزوله ایده‌های خود را آزمایش کنند.»
راه پرداخت – رسانه فناوری‌های مالی ایران
ثبت دیدگاه