خلق ارزش در کسب‌وکار صنعت بانکداری رابطه مستقیمی با توسعه و تقویت فناوری اطلاعات در این صنعت دارد و از طرف دیگر میزان هزینه‌کرد در بخش فناوری اطلاعات تأثیر مستقیمی بر سودآوری دارد. به نحوی که طبق نتایج مطالعه مؤسسه گارتنر، در ازای تخصیص هر ۵درصد از بودجه کل به بخش فناوری اطلاعات سود حاصله در حوزه بانکداری تا ۲۴درصد افزایش می‌‌یابد. در این میان سؤال این است که در ایران سهم بخش فناوری اطلاعات از بودجه بانک‌ها چقدر است؟ در این گزارش، این موضوع را بررسی کرده‌ایم و نظر کارشناسان را پرسیده‌ایم.
فرهاد بهمنی، عضو اجرایی هیئت‌مدیره و معاون فناوری اطلاعات پست‌بانک در گفت‌و‌گو با عصر تراکنش نگاهی به بودجه اختصاص‌یافته به فناوری اطلاعات در بانک‌ها داشته‌اند و از تأثیر آن بر نوآوری صحبت کرده است. او معتقد است که متأسفانه هنوز ارتباط بین فناوری و نوآوری به‌اندازه کافی درک نشده است. سرمایهگذاری در حوزه سخت‌افزار نسبت به حوزه‌هایی مانند نرم‌افزار و امنیت ملموس‌تر است. تمایل به تخصیص بودجه و سرمایهگذاری روی نرم‌افزار و امنیت به این دلیل که کارایی به‌اندازه کافی درک نشده، کمتر است.
نیاز صنعت بانکداری به منابع مالی برای حرکت به سمت فناوری اطلاعات
از آنجا که حتی تغییرات کوچک در فناوری هم می‌تواند چالش‌های مهمی ایجاد کند، به‌روز ماندن و همگام بودن با آخرین روندها ضروری است؛ از همین رو، بدیهی است که برای تحقق این امر و ایجاد تغییرات و درنهایت حرکت به سوی بانکداری دیجیتال، بانک‌ها باید بودجه‌ای مناسب به بخش فناوری اطلاعاتشان اختصاص دهند. در ادامه این گفت‌وگوها را می‌خوانید.
تخصیص بودجه مناسب به بخش فناوری اطلاعات اهمیت بسیار بالایی در رشد درآمدی بانک دارد و مقدمات حرکت به سوی بانکداری دیجیتال را فراهم می‌کند. در دو سال گذشته به‌کرات درباره نئوبانک و بانکداری دیجیتال از مدیران بانکی کشور شنیده‌ایم. با توجه به اینکه در حوزه نئوبانک و بانکداری دیجیتال، ارائه خدمات بانکی بر بستر فناوری اطلاعات الزامی است، بنابراین بحث تخصیص بودجه مناسب به بخش فناوری اطلاعات در این مقوله موضوعی محوری و مهم است. صنعت بانکداری، نسبت به سایر صنایع آمادگی و پیشتازی بیشتری برای حرکت به سمت فناوری اطلاعات دارد. در همین راستا به‌تازگی مؤسسه تحقیقاتی گارتنر گزارشی منتشر کرده و در آن رشد هزینه‌های فناوری اطلاعات در خاورمیانه و شمال آفریقا را در سال ۲۰۲۴ پیش‌بینی کرده است.
براساس این گزارش، هزینه‌های فناوری اطلاعات در خاورمیانه و شمال آفریقا در سال گذشته ۰.۰۹درصد رشد داشته است، اما این رقم در سال ۲۰۲۴ به ۴درصد می‌رسد. همچنین این گزارش پیش‌بینی کرده که هزینه رشد توسعه نرم‌افزار و خدمات فناوری اطلاعات در منطقه آفریقا و خاورمیانه به‌ترتیب افزایشی ۱۲.۰۳ و ۱۱.۰۱درصدی داشته باشند. آمارها حاکی از این است که در سال جدید با موجی از توسعه و نوآوری مواجه خواهیم بود و به‌الطبع ایران نیز دچار این موج خواهد شد، بنابراین نیازمند سرمایهگذاری بیش از پیش در فناوری اطلاعات است.
۲۰ درصد کفایت نمی‌کند
فرهاد بهمنی، عضو اجرایی هیئت‌مدیره و معاون فناوری اطلاعات پست‌بانک، با اشاره به بودجه فناوری اطلاعات این بانک توضیح می‌دهد که اگر در پست‌بانک، هر دو بودجه سرمایه‌ای و جاری (فقط بخش مالی و اداری) را در نظر بگیریم، بودجه اختصاص‌یافته حدوداً رقمی معادل با ۲۰درصد به نسبت کل است: «من فکر می‌کنم برای توسعه و حرکت به سمت اهداف بالاتر این رقم حداقل باید به ۴۰ درصد برسد، زیرا به نظر می‌رسد رقم فعلی کفاف بخش فناوری اطلاعات در بانک را نمی‌دهد، همچنین در بحث امنیت و زیرساخت‌های آن هنوز راهی بسیار طولانی در پیش است و کار زیادی در کشور انجام نشده است.»
او درباره تأثیر بودجه بر نوآوری در بخش فناوری اطلاعات نیز صحبت می‌کند. به گفته بهمنی، بدون سرمایهگذاری و بدون آموزش و تجربه تکنولوژی‌های جدید امکان نوآوری و بهره‌برداری وجود ندارد و خلاقیت همواره در دانش‌پذیری همراه با تجربه حاصل می‌شود، پس قطعاً اختصاص بودجه مناسب تأثیر بسزایی بر نوآوری در فناوری اطلاعات دارد، هرچند عوامل مهم دیگری نظیر قوانین و الزامات بالادستی و نظام حقوق و دستمزد هم وجود دارد که باعث تفاوت چابکی میان فین‌تک‌ها و بخش فناوری اطلاعات بانک‌ها شده است: «الزامات بالادستی و قوانین مربوط به حقوق و دستمزد، بانک‌ها، به‌ویژه بانک‌های دولتی را محصور می‌کند.»
بهمنی معتقد است بین سرمایهگذاری در فناوری و سودآوری در بانک ارتباطی مستقیم وجود دارد و تجربه سال‌ها نگهداری و به‌روزرسانی سامانه‌ها و زیرساخت‌ها این موضوع را نشان می‌دهد. در برخی از مقالات مرتبط قید شده است که صرف هزینه ۵درصدی در فناوری، سودآوری را تا ۲۰ درصد افزایش می‌دهد. او با بیان این موارد می‌گوید: «پس بین سرمایهگذاری در بخش فناوری اطلاعات و سودآوری، ارتباط مستقیمی وجود دارد، ولی چالش‌ها و مشکلاتی مانند دیدگاه نادرست مدیریتی باعث می‌شود برخی مدیران صرف هزینه در فناوری اطلاعات را صرفاً نوعی هزینه بدانند، نه سرمایهگذاری. این مدیران ارتباط مستقیم بین سودآوری و فناوری را نمی‌بینند و فکر نمی‌کنند که اگر فناوری نباشد هیچ‌کدام از سودآوری‌ها وجود نخواهد داشت؛ درکل، متأسفانه هنوز این ارتباط به‌اندازه کافی درک نشده است. سرمایهگذاری در حوزه سخت‌افزار نسبت به حوزه‌هایی مانند نرم‌افزار و امنیت ملموس‌تر است. تمایل به تخصیص بودجه و سرمایهگذاری روی نرم‌افزار و امنیت به این دلیل که کارایی به‌اندازه کافی درک نشده، کمتر است.»
راه پرداخت – رسانه فناوری‌های مالی ایران
ثبت دیدگاه